Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла і кляштар дамініканаў (Наваградак)
Помнік сакральнай архітэктуры | |
Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла і кляштар дамініканаў
| |
![]() Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла
| |
Краіна | Беларусь |
Места | Наваградак |
Каардынаты | 53°35′50.36″ пн. ш. 25°49′29.07″ у. д. / 53.5973222° пн. ш. 25.8247417° у. д.Каардынаты: 53°35′50.36″ пн. ш. 25°49′29.07″ у. д. / 53.5973222° пн. ш. 25.8247417° у. д. |
Канфэсія | каталіцтва |
Эпархія | Гарадзенская дыяцэзія |
Архітэктурны стыль | барока і клясыцызм |
Дата заснаваньня | XVII ст. |
Статус | Ахоўная зона |
Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла і кляштар дамініканаў на мапе Беларусі ![]() ![]() Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла і кляштар дамініканаў | |
![]() |
Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла і кляштар дамініканаў — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў Наваградку. Знаходзіцца на рагу гістарычных Рынку і Слонімскай вуліцы[a]. Касьцёл дзейнічае, кляштар існаваў да 1853 году. Твор архітэктуры барока і клясыцызму. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.
Комплекс складаўся з касьцёла, кляштарнага корпуса і вежы-званіцы, аточаных мурам. Па апошняй вайне савецкія ўлады зруйнавалі вежу-званіцу і кляштарны корпус.
Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Вялікае Княства Літоўскае[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Navahradak%2C_S%C5%82onimskaja%2C_Daminikanski._%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D1%96%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%2C_%D0%94%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%281831%29.jpg/180px-Navahradak%2C_S%C5%82onimskaja%2C_Daminikanski._%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D1%96%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%2C_%D0%94%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%281831%29.jpg)
У 1624 годзе ваявода віленскі Крыштап Хадкевіч заснаваў у Наваградку кляштар дамініканаў. Першыя пабудовы былі драўлянымі. Каля 1724 году на іх месцы збудавалі мураваныя касьцёл (у аб’ём усходняга нэфа ўлучылі частку ранейшай пабудовы, захавалі дэкор інтэр’еру[1]) і кляштарны корпус. У час пажараў 1751 і 1831 гадоў помнік атрымаў пашкоджаньні. У 1751—1831 гадох пры кляштары дзейнічала дамініканская школа.
Пад уладай Расейскай імпэрыі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Наваградак апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл і кляштар працягвалі дзейнічаць. У 1829 годзе побач з касьцёлам збудавалі званіцу. Па здушэньні вызвольнага паўстаньня (1830—1831) расейскія ўлады зачынілі школу, а ў 1853 годзе ліквідавалі кляштар. У 1850-я гады касьцёл значна перабудалі ў стылі клясыцызму.
Найноўшы час[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Па Другой сусьветнай вайне савецкія ўлады зачынілі касьцёл, зруйнавалі вежу-званіцу і кляштарны корпус.
Архітэктура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Navahradak%2C_Rynak-S%C5%82onimskaja._%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%A0%D1%8B%D0%BD%D0%B0%D0%BA-%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D1%96%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%281889%29.jpg/180px-Navahradak%2C_Rynak-S%C5%82onimskaja._%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%A0%D1%8B%D0%BD%D0%B0%D0%BA-%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D1%96%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%281889%29.jpg)
Помнік архітэктуры барока і клясыцызму. Касьцёл — 3-нэфавая базыліка з роўнічным галоўным фасадам, вузкім нартэксам і паўцыркульнай алтарнай апсыдай, да якой з паўночнага боку далучаецца закрысьція. Галоўны фасад падзяляецца разьвітым карнізам на два ярусы і завяршаецца трыкутным франтонам зь вежачкай над ім. Тарцы дахаў бакавых нэфаў закрываюцца ступеньчатымі атыкамі. Сьцены аздабляюцца пілястрамі. Вокны з лучковымі і аркавымі завяршэньнямі.
У інтэр’еры цэнтральны нэф перакрываецца цыліндрычным скляпеньнем на распалубках, аздабляецца ляпным геамэтрычным арнамэнтам, бакавыя нэфы маюць крыжовыя скляпеньні.
Кляштарны корпус — 2-павярховы П-падобны ў пляне будынак, які далучаўся да касьцёла з поўначы. Перад касьцёлам стаяла прастакутная 2-ярусная вежа-званіца.
Галерэя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Гістарычныя здымкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Старыя здымкі
-
М. Астанковіч, 1905 г.
-
1914 г.
-
1914 г.
-
да 1915 г.
-
да 1915 г.
-
В. Барэці, да 1915 г.
-
1917 г.
-
1920-я гг.
-
1930 г.
-
Я. Булгак, да 1939 г.
-
Я. Булгак, да 1939 г.
-
да 1939 г.
Сучасныя здымкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Сучасны стан
-
Галоўны фасад
-
Інтэр'ер
-
Бакавы фасад
-
З боку апсыды
Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Адама Міцкевіча, 1
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Габрусь Т., Адамовіч С. Навагрудскі Міхайлаўскі касцёл дамініканцаў // Архітэктура Беларусі. Энцыкл. — Менск, 1993. С. 359.
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.
- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0
Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
![]() |
Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр 411Г000437 |